Biogradska gora-carstvo netaknute prirode
Kolašinsku opštinu na najljepši mogući način sa najbližim susjedima,a to su opštine Andrijevica,Berane,Bijelo Polje i Mojkovac,povezuje Nacionalni park „Biogradska gora“ koji se, zahvatajući centralni dio planine Bjelasice,površinom od 5.400 hektara proteže između rijeka Tare i Lima.
Zajedno sa okolinom,ovo je izuzetno značajno“klimatsko,hidrogeološko i ekološko čvorište Crne Gore i Balkana“.
Tu je i jedna od tri u Evropi sačuvane prašume sa stablima starim i do četiri vijeka,visokim i preko 45 metara,sa obimom glacijalnih jezera među kojima je i Biogradsko,po mišljenju svjetski poznatog naučnika Jovana Cvijića „najljepše jezero Balkanskog poluosrva“,čini još atraktivnijim okruženje bogatstvom biljnog i životinjskog svijeta.
Za nacionalni park Biogradska gora zakonom je proglašena 1952.godine ali je ovo područje pod zaštitu stavljeno mnogo ranije.Još u 19.stoljeću,kada je 1878.godine Kolašin ušao u sastav crnogorske države,stanovnici ovih krajeva-Moračani i Rovčani su dio svojih šuma u Biogadskoj gori poklanjali knjazu a kasnije kralju Nikoli Petrovicu.Tada su nastali i danas prisutni nazivi „Knjažev zabran“ i „Branik“.Tako je Biogradska gora jedinstvena i po tome što je,podrazumijevajući šira prostranstva u ovom dijelu Evrope,stavljena pod zaštitu prije više od 125 godina.
Za Biogradsku goru utvrđena su tri stepena zaštite.U prvoj zoni je prašumski rezervat koji se prostire na oko 1.600 hektara.Tu je zabranjeno sve što može da naruši spontani život prirode.Ovaj prostor koristi se za naučna istraživanja i određene obrazovno-kulturne i turističko-rekeativne aktivnosti.I druga zona podvrgnuta je strogoj zaštiti tla,voda,biljnog i životinjskog svijeta,pejsažnog ambijenta,ali je dozvoljena ispaša stoke s tim da se održi pašnjačka vegetacija.Ovdje su moguće intervencije u odnosu na stara i oboljela stabla i postoje šire mogućnosti za razne rekreativne aktivnosti.Treća,kontaktna zona namijenjena je raznim vidovima turizma,proizvodnji zdrave hrane ,lovu i ribolovu,pčelarstvu,prikupljanju ljekovitog bilja.
Među dobrim poznavaocima postoje argumentovane tvrdnje da je na području Nacionalnog parka“Biogradska gora“prisutna vegetacija cijele Zemljine sjeverne hemisfere.Poznati naučnik dr Radomir Lakušić navodi da je ovdje do sada regisrovano oko dvije hiljade vrsta i podvrsta viših biljaka od kojih je svaka peta endem balkanskih prostora.Neke od njih su više nego izazov za uzbudljiva traganja.Tako,na primer,vulfenijzu,opisanu prije sedam decenija,u međuvremenu niko nije pronašao…
Da bi se sačuvali i za naredne vjekove i milenijume,u Biogradskoj gori posebno su zaštićeni:bor krivulj,tisa,planinski javor,žbunovi brukentalije i likopodijuma,blagajev jeremičak,kotrljan,razne vrsteorhisa i ofrisa,jablan,Pančićev odoljen,silene makranta…
Na kamenitom prevoju Svatovskom groblju sreće se plavo-žutazajednica zvonca-devoternika,na sjevernim padinama Bjelasice zajednica žutog i bijelog jablana,na osojima-sniježne vrbe,a na ivicama smetova zajednica rijetkog bijelog sniježnog ljutića.Na livadama su Pancicia serbica,žutog ljiljana,hajdučke trave,Sentnerovog silena,kohijevog encijana za kojih će ne malo njih reći da je najljepši cvijet Bjelasice.Tu su i narovašeni encijan ljubičasto-lila boje,više vrsta žutih i roze ušljivaca,te karmin boje prilegla ruža za koju je teško reći da li joj je privlačniji izgled ili miris.
Email: npbiogradskagora@nparkovi.me
Phone: +382 (0) 20 865 625
