Nosilac kulturnog života u Kolašinu je Javna Ustanova Centar za kulturu u čijem su sastavu: Dom kulture, Narodna biblioteka „ Ljubo Anđelić “ i Zavičajni muzej sa Galerijom zavičajnog muzeja, smješteni u dvije posebne zgrade koje se nalaze u centru grada, na Trgu boraca.

Od 2009.godine biblioteka je uključena u projekat «Virtuelna biblioteka Crne Gore” u organizaciji Ministarstva kulture Crne Gore.

Bioskopska-pozorišna sala sa 297 mjesta za sjedenje, opremljena po svim standardima kada je u pitanju scenska tehnika, svijetlo i ton, koji zadovoljavaju emitovanje filmskih projekcija i održavanja pozoriših predstava.U okviru ustanove funkcioniše i KUD „Mijat Mašković”.

Aktivnosti Centra za kulturu su stalne i obogaćuju kulturnu ponudu u Kolašinu. Centar sarađuje i sa vaspitno-obrazovnim ustanovama u gradu pružajući mogućnost ovim institucijama da svoje stvaralačke aktivnosti sprovedu i predstave u za to potrebnim uslovima.

Centar sarađuje i sa svim nosiocima amaterskog stvaralaštva i NVO organizacijama sa područja opštine Kolašin.

Od ostalih kulturnih objekata na teritoriji Opštine postoji i Spomen soba-muzej u Polju Dragovića – Gornja Morača.

 

Na Brezi, na livadi na kojoj su tokom Drugog svjetskog rata strijeljani rodoljubi iz svih krajeva Crne Gore koji su se nalazili u zatvoru u Kolašinu nalazi se Partizansko spomen groblje. Njih preko 72 strijeljano je u periodu od marta 1942. do maja 1943. godine. Po završetku rata urađene su humke sa imenima strijeljanih i poginulih partizana i podignut je spomen kompleks – groblje na Brezi, prema idejnom rješenju slikara Momčila Vujisića.

U drugoj polovini prošlog vijeka Breza je postala jedan od simbola borbe za slobodu i nezaobiliazno mjesto susreta. Tu su se održavali brojni susreti omladine, centralne proslave istorijskih datuma, sjećanja na ustaničke vatre i štafete mladosti. Čak je i kolašinska omladinska radna brigada dobila ime Breza.

U blizini se nalaze i tri zgrade vojne kasarne, podignute 1905. godine, u vrijeme Knjaževine Crne Gore u kojima je sada smještena vojska Crne Gore.

Zavičajni muzej Kolašina radi u sastavu JU Centar za kulturu Kolašin. Osnovan je odlukom SO Kolašin 1981.godine. Ovom odlukom formiran je Savjet muzeja. Muzej je počeo sa radom 1982.godine.

Muzej je smješten u zgradi koju je 1903.godine podigao Pavle Milisavljev Vujisić, oblasni upravitelj. Zgrada muzeja je kulturno dobro od lokalnog značaja. U toku Drugog svjetskog rata u njoj se nalazio dio četničkog zatvora.

Muzej evidentira, proučava, prikuplja i izlaže pokretna kulturna dobra sa teritorije opštine Kolašin. Zavičajni muzej se bavi i evidencijom i zaštitom nepokretnih kulturnih dobara sa teritorije opštine Kolašin. Vodi dokumentaciju o njihovoj zaštiti i daje stručno mišljenje.

Muzej posjeduje: Fond istorijske zbirke – stalnu postavku istorije plemena Morače i Rovaca u XIX i prvoj polovini XX vijeka i stalnu postavku Kolašin u NOR– u i  socijalističkoj revoluciji, Fond i stalnu postavku etnografske zbirke, Fond i povremene izložbe u galeriji muzeja zbirke slika – slikari i donatori, Legat likovne kolonije „Grad na Tari“ i Legat slikara Uroša Toškovića.

Muzej je organizovao i tematske izložbe iz fonda muzejskih zbirki: Izložbu fotografija “Kolašin koji nije više”, izložbu u slavu junaka kolašinske brigade, zatim izložba zbirki slika Legata likovne kolonije, izložbu “Slikari i donatori”, kao i izložbu slika Uroša Toškovića.

Radnici muzeja, u cilju unapređenja muzejske djelatnosti, učestvuju na naučnim skupovima Etnografskog odbora CANU.

Radno vrijeme muzeja je radnim danima od 08h do 15h.
Postoji i mogućnost posjete van tog vremena kada se prethodno najavi posjeta muzeju.

Broj telefona za više informacija 020/864-344.

 

Садржај преклопника

Prije 200 godina, na Kolašinskoj rijeci, nalazila se glavna seoska vodenica. Tu su se okupljali Kolašinci da samelju žito, a prema narodnom vjerovanju ovdje, kao i ostalim vodenicama, noću su se skupljale vile i duhovi.

Danas se na mjestu nekadašnjeg mlina nalazi restoran nacionalne kuhinje Vodenica. Iako nije sačuvao pređašnju funkciju, ime i ambijent ostali su isti. U prizemlju restorana još uvijek se čuvaju dva vodenička kamena, a ljubazni domaćini rado će vam pokazati kako se tu nekad mljelo žito. Dok ste ovdje ne propustite da probate neki od regionalnih specijaliteta: kačamak, cicvaru, poparu, jagnjetinu i teletinu ispod sača, kastradinu, meso na seljački način, kajmak, kao i najpoznatiji lokalni specijalitet kolašinski lisnati sir. Jesti kačamak ovdje je poseban doživljaj. Ne samo što će vam ga servirati na tradicionalan način, nego će vas i posavjetovati da sve pojedete, jer kažu da ko ostavi kačamak na tanjiru ostaviće ga momak ili djevojka. Ako se osvrnete, u blizini Vodenice još uvijek možete vidjeti primjere tradicionalne arhitekture prepoznatljive po drvetu kao osnovnom građevinskom materijalu. U cilju izbjegavanja neposrednog dodira drveta sa zemljom koristio se kamen, a krov je najčešce piramidalnog oblika. Po svojim obelježjima pripadaju širem tipu balkanske planinske porodične kuće, a u narodu se za ovakve kuće govorilo da su samonikle, iznikle iz mjesta. One su često objedinjavale stambene i pomoćne objekte u kojima se čuvala stoka.

Gornji gradski trg Kolašina je mjesto na kom su nekada bili dućani, hanovi, kuće za stanovanje i džamija. Tu je 1651. godine turski vojskovođa Ali Paša Čengić podigao utvrđenu varoš Kolašin. Po tadašnjim običajima, utvrđenje je podignuto u istoimenom selu, na raskrsnici značajnih puteva sa koje se mogao kontrolisati čitav kraj.

Po završetku rata sa Turskom (1876-1878), poznatog u narodu kao Velji rat, Crna Gora postaje samostalna i nezavisna država. Odlukama Berlinskog kongresa biva teritorijalno proširena, a u njen sastav ulazi i Kolašin, koga postepeno naseljavaju crnogorska plemena Moračani i Rovčani. Turska varoš doživljava transformaciju, a 1887. godine grad dobija i prvi urbanistički plan. Nove tendencije stižu u Kolašin preko bogatih gradskih trgovaca, koji u želji da se izdvoje od ostalog stanovništva, počinju da grade kuće po ugledu na one u evropskim metropolama. Na trgu se i sada može vidjeti nekad velelepna kuća, koju su najugledniji kolašinski trgovci, braća Marić, podigli 1907. godine u stilu secesije.

Trg nosi ime narodnog heroja iz kolašinskog kraja, Vukmana Kruščića, a centralno mjesto na njemu zauzima spomenik Veljku Vlahoviću, španskom borcu i jednom od najpoznatijih narodnih heroja iz Crne Gore. Spomenik je rad vajara Ota Loga.